Dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo ung thư

Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào, khi bị kích thích bởi các tác nhân sinh ung thư, tế bào tăng sinh một cách vô hạn độ, vô tổ chức và không tuân theo các cơ chế kiểm soát về phát triển của cơ thể

Ung thư không phải là một bệnh mà là tên chung của một tập hợp rất nhiều bệnh có những đặc tính cơ bản giống nhau của bệnh ung thư và có khoảng hơn 200 bệnh ung thư khác nhau ở người.

Ung thư thường phát triển âm thầm một thời gian dài trước khi gây ra các dấu hiệu và triệu trứng trên lâm sàng để có thể phát hiện được. Đôi khi ung thư không gây các triệu chứng lâm sàng mà chỉ được phát hiện tình cờ khi bệnh nhân đi khám định kỳ, bên cạnh đó khi ung thư gây ra các biểu hiện trên lâm sàng thì biểu hiện rất đa dạng và đôi khi cũng mơ hồ,  không đặc hiệu, dễ bị bỏ sót và nhầm lẫn với các bệnh lành tính thông thường khác. Khi bệnh phát triển ngày càng nặng thì các triệu chứng lâm sàng rõ ràng của bệnh ung thư mới ngày càng điển hình.

Ung thư gây ra các biểu hiện lâm sàng bằng cách nào?

Ung thư là một nhóm các bệnh có thể gây ra gần như bất cứ dấu hiệu và triệu chứng nào. Các dấu hiệu và triệu chứng sẽ phụ thuộc vào vị trí cơ quan bị ung thư, kích thước của khối u, và mức độ ảnh hưởng của nó lên các cơ quan và các mô như thế nào. Nếu ung thư đã di căn thì biểu hiện lâm sàng có thể xuất hiện ở những phần khác của cơ thể.

Khi ung thư phát triển, khối u bắt đầu đè đẩy vào các cơ quan xung quanh, các mạch máu và các thần kinh. Áp lực này gây ra một số biểu hiện lâm sàng của ung thư. Nếu khối u nằm ở những vùng quan trọng của cơ thể ví dụ như não thì thậm chí những khối u rất nhỏ cũng có thể gây ra triệu chứng lâm sàng.

Nhưng đôi khi ung thư bắt đầu ở những vị trí mà nó sẽ không gây ra bất cứ biểu hiện lâm sàng nào cho tới khi khối u phát triển đến kích thước khá lớn. Các ung thư của tụy như là một ví dụ, thường không gây triệu chứng cho tới khi phát triển đủ to để đè ép vào các thần kinh và cơ quan xung quanh (gây đau lung hoặc đau bụng), hoặc phát triển quanh các ống mật và gây tắc nghẽn đường mật từ đó gây vàng mắt, vàng da. Vào thời điểm một khối u tụy gây những triệu chứng lâm sàng như vậy thì thường là ở giai đoạn tiến triển.

Một ung thư cũng có thể gây các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, sút cân. Điều này có thể do các tế bào ung thư sử dụng rất nhiều năng lượng của cơ thể hoặc do chúng sản xuất ra các chất làm rối loạn quá trình sinh ra năng lượng từ thức ăn của cơ thể. Ung thư cũng có thể gây cho hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng lại để gây ra các triệu chứng lâm sàng này.

Đôi khi, các tế bào ung thư giải phóng vào máu các chất gây ra các triệu chứng mà không thường liên quan tới ung thư. Ví dụ như một số ung thư của tuyến tụy có thể giải phóng ra các chất tạo ra cục máu đông ở các tĩnh mạch chân. Một số loại ung thư phổi tạo ra các chất giống hormone nội sinh của cơ thể từ đó làm tăng nồng độ canxi trong máu và làm ảnh hưởng tới các thần kinh và cơ, gây ra cảm giác mệt mỏi và chóng mặt.

Các triệu chứng lâm sàng có ích như thế nào?

Điều trị đạt hiệu quả cao nhất khi ung thư được phát hiện sớm- khi nó còn nhỏ và ít có khả năng di căn tới cơ quan khác. Điều này có nghĩa là sẽ có cơ hội tốt hơn để chữa khỏi bệnh, đặc biệt nếu ung thư có thể loại bỏ bằng phẫu thuật

Một ví dụ về tầm quan trọng của phát hiện sớm ung thư là trường hợp ung thư hắc tố ở da. Nó có thể dễ dàng loại bỏ nếu nó chưa phát triển ăn sâu vào da. Tỷ lệ sống thêm 5 năm ở giai đoạn sớm là 98%. Một khi ung thư hắc tố di căn tới các cơ quan khác thì tỷ lệ sống thêm 5 năm chỉ còn khoảng 16%.

Đôi khi mọi người bỏ qua các triệu chứng, có thể do họ không nghĩ rằng các triệu chứng đó có nghĩa là có vấn đề.

Một số triệu chứng như là mệt mỏi, ho có khả năng cao hơn gây ra bởi vấn đề khác hơn là do ung thư. Các triệu chứng có thể tỏ ra không mấy quan trọng đặc biệt nếu có một nguyên nhân rõ ràng chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên không nên bỏ qua bất cứ triệu chứng nào kéo dài và ngày càng nặng lên.

Rất có thể các triệu chứng không bị gây ra bởi ung thư nhưng rất quan trọng là phải kiểm tra để loại trừ ung thư, kể cả nếu ung thư không phải là nguyên nhân thì bác sỹ cũng có thể giúp tìm nguyên nhân và điều trị nếu cần thiết.

Đôi khi, có thể tìm ra ung thư trước khi có các triệu chứng lâm sàng. Hiệp hội Ung thư Mỹ khuyến cáo một số xét nghiệm sàng lọc để phát hiện một số ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng lâm sàng. Nhưng luôn phải nhớ rằng kể cả khi bạn đã làm các xét nghiệm sàng lọc thì vẫn nên gặp bác sỹ nếu có triệu chứng lâm sàng.

Các triệu chứng lâm sàng chung của ung thư là gì?

Mọi người nên biết về một số triệu chứng chung của bệnh ung thư, nhưng nhớ rằng có các triệu chứng này không có nghĩa là bị ung thư, có rất nhiều vấn đề có thể gây ra những triệu chứng như vậy. Nếu bất cứ ai có bất cứ một trong các triệu chứng này diễn ra trong thời gian dài và ngày càng nặng hơn thì nên gặp bác sỹ để  tìm nguyên nhân. Những dấu hiệu cảnh báo ung thư:

  • Sút cân không giải thích được

Hầu hết mọi người bị ung thư sẽ sút cân tại một thời điểm nào đó trong quá trình bệnh. Khi bị sút cân mà không rõ lý do, thì gọi là sút cân không giải thích được. Sút cân không giải thích được từ 5kg trở lên có thể là dấu hiệu đầu tiên của ung thư, rất hay gặp với các ung thư như tụy, dạ dày, thực quản, phổi.

  • Sốt

Sốt rất hay gặp trong ung thư, nhưng thường xảy ra hơn sau khi ung thư đã di căn hoặc loại ung thư có biểu hiện toàn thân. Hầu hết bệnh nhân ung thư sẽ bị sốt vào thời điểm nào đó, đặc biệt nếu ung thư hoặc các liệu pháp điều trị ảnh hưởng lên hệ thống miễn dịch (cái này làm cho cơ thể chống lại nhiễm trùng yếu hơn). Ít gặp hơn, sốt có thể là dấu hiệu sớm của bệnh như trong ung thư máu hoặc u lympho.

  • Mệt mỏi

Một mỏi nhiều mà không cải thiện ngay cả khi nghỉ ngơi, nó có thể là triệu chứng quan trọng biểu hiện ung thư phát triển. Nhưng nó có thể xảy ra sớm trong một số ung thư như ung thư máu. Một số ung thư đại tràng hay dạ dày có thể gây mất máu mà dần dần, mạn tính và từ đó gây ra mệt mỏi.

  • Đau

Đau có thể là triệu chứng sớm với một số ung thư như ung thư xương hoặc ung thư tinh hoàn. Đau đầu có không biến mất hoặc giảm đi với điều trị có thể là triệu chứng của khổi u não. Đau lung có thể là triệu chứng của ung thư đại tràng, trực tràng hoặc buồng trứng. Hay gặp nhất, đau do ung thư khi đã di căn tới cơ quan khác

  • Những thay đổi về da

Cùng với ung thư da, một số ung thư có thể gây ra những biến đổi ở da mà có thể nhìn thấy được. Những triệu chứng này bao gồm:

  • Da xạm đen đi
  • Vàng da, vàng mắt
  • Ban đỏ ở da
  • Bong da quá mức
  • Ngứa da

Các triệu chứng của một số ung thư nhất định

Cùng với các triệu chứng không đặc hiệu ở trên, mọi người nên xem xét một số triệu chứng đặc biệt khác mà có thể gợi ý bị ung thư. Một lần nữa là có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra các triệu chứng này nhưng quan trọng là phải đi khám càng sớm càng tốt, đặc biệt là nếu không có nguyên nhân nào khác mà  bạn có thể xác định được, triệu chứng kéo dài, hoặc nặng lên theo thời gian.

  • Thay đổi thói quen đại – tiểu tiện

Táo bón kéo dài, ỉa chảy kéo dài hoặc thay đổi kích thước khuôn phân có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng. Đau khi đi tiểu, có máu trong nước tiểu hoặc thay đổi tần suất đi tiểu có thể liên quan tới ung thư đường tiết niệu (thận, bàng quang, tiền liệt tuyến)

  • Các vết loét không liền

Ung thư da có thể chảy máu và giống như vết loét mà không liền. Vết loét trong một thời gian dài ở miệng có thể là ung thư khoang miệng. Những tổn thương này phải được sử lý ngay lập tức đặc biệt ở người hút thuốc, uống rượu. Vết loét ở dương vật hay âm đạo có thể là dấu hiêu của nhiễm trùng hoặc một ung thư sớm. Các vết loét ở dạ dày lâu ngày không liền có thể tiến triển thành ung thư.

  • Các chấm, mảng trắng trong miệng hoặc ở trên lưỡi

Các mảng trắng trong miệng và các đốm trắng trên lưỡi có thể là tổn thương tiền ung thư. Thường gặp ở người hút thuốc lá, nếu không được điều trị thì có thể trở thành ung thư khoang miệng

  • Chảy máu hoặc tiết dịch bất thường

Chảy máu bất thường có thể xảy ra ở giai đoạn sớm hoặc giai đoạn tiến triển của ung thư. Ho máu có thể là dấu hiệu của ung thư phổi. Máu trong phân (máu tươi hoặc máu đen như bã cà phê) có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng. Ung thư cổ tử cung hoặc ung thư nội mạc tử cung có thể gây ra chảy máu âm đạo bất thường. Máu trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của ung thư bàng quang hoặc thận. Chảy dịch máu ở núm vú có thể là dấu hiệu của ung thư. Chảy máu qua mũi có thể là dấu hiệu của ung thư vòm họng.

  • Sờ thấy u ở vú hoặc những phần khác trên cơ thể

Có rất nhiều ung thư có thể sờ thấy qua da. Những ung thư này xuất hiện hầu hết ở vú, tuyến giáp, tuyến nước bọt, tinh hoàn, các hạch lympho và ung thư phần mềm. Tự sờ thấy khối u có thể là dấu hiệu sớm hoặc muộn của ung thư và nên thông báo cho bác sỹ ngay, đặc biệt nếu khối mới xuất hiện hoặc kích thước tăng dần theo thời gian.

  • Khó nuốt

Khó nuốt mà không hết có thể là dấu hiệu của ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư hạ họng thanh quản, ung thư tuyến giáp. Nhưng giống như hầu hết các triệu chứng đã liệt kê ở trên thì những triệu chứng này có thể gây ra bởi các nguyên nhân khác nữa ngoai nguyên nhân từ bệnh ung thư.

  • Những thay đổi gần đây ở da

Bất cứ mụn cơm hay nốt ruồi hay tàn nhang mà thay đổi màu sắc, kích thước, hình dạng hoặc bờ nham nhở nên được khám bởi bác sỹ chuyên khoa ngay. Một thay đổi ở da có thể là ung thư hắc tố, bệnh mà nếu phát hiện sớm thì có thể chữa thành công.

  • Ho kéo dài hoặc khàn tiếng

Ho kéo dài mà không khỏi có thể là dấu hiệu của ung thư phổi. Khàn tiếng có thể là dấu hiện của ung thư thanh quản hoặc ung thư tuyến giáp

  • Những triệu chứng khác

Những triệu chứng được liệt kê ở trên là những cái hay gặp nhất của ung thư nhưng còn có rất nhiều triệu chứng khác không được liệt kê ở đây. Nếu có bất cứ thay đổi lớn nào mà mỗi người thấy được đặc biệt là nếu kéo dài và ngày càng nặng lên thì phải đi khám. Nếu không phải là ung thư thì bác sỹ có thể tìm ra nguyên nhân và điều trị nếu cân thiết. Nếu là ung thư thì đó sẽ là cơ hội của chính bản thân để có thể điều trị sơm- khi mà điều trị cho kết quả tốt nhất có thể.

Nguồn: sanglocungthu.com

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.