Sử dụng kháng sinh đường uống có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư đại tràng và giảm nguy cơ ung thư trực tràng, theo một nghiên cứu được công bố vào ngày 20/08/2019 trên tạp chí Gut (BMJ).
Tác giả Jiajia Zhang (M.D, M.P.H), từ Viện miễn dịch ung thư Bloomberg-Kimmel tại Đại học Y khoa Johns Hopkins ở Baltimore, và các đồng nghiệp đã thực hiện một nghiên cứu bệnh chứng bắt cặp (matched case-control) bằng cách sử dụng Cơ sở dữ liệu Nghiên cứu thực hành lâm sàng (Clinical Practice Research Datalink) từ năm 1989 đến 2012 để kiểm tra mối tương quan giữa sử dụng kháng sinh đường uống và nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tổng cộng có 28 980 bệnh nhân ở nhóm ung thư đại trực tràng và 137 077 bệnh nhân ở nhóm chứng được lựa chọn đưa vào nghiên cứu.
Nghiên cứu cho thấy có một mối tương quan giữa việc sử dụng kháng sinh đường uống với nguy cơ ung thư đại trực tràng; các tác động khác nhau tùy thuộc vị trí giải phẫu. Nguy cơ ung thư đại tràng tăng lên khi sử dụng kháng sinh phụ thuộc vào liều lượng. Nguy cơ đã được quan sát thấy sau việc sử dụng dù chỉ một liều tối thiểu; nguy cơ lớn nhất được quan sát thấy ở đại tràng lên và đại tràng ngang khi sử dụng kháng sinh chống vi khuẩn kỵ khí. Một mối liên quan nghịch đảo đã được nhìn thấy giữa sử dụng kháng sinh và ung thư trực tràng, đặc biệt là khi sử dụng kháng sinh trên 60 ngày so với không sử dụng kháng sinh (tỷ suất chênh OR = 0,85). Nguy cơ ung thư đại tràng tăng lên khi dùng thuốc nhóm penicillin, đặc biệt là ampicillin/amoxicillin (OR =1,09); nguy cơ ung thư trực tràng giảm khi dùng tetracycline (OR=0,90). Mối tương quan giữa kháng sinh và ung thư cũng được quan sát thấy khi sử dụng kháng sinh, dù chỉ 1 đợt duy nhất, tại thời điểm trên 10 năm trước khi chẩn đoán (OR= 1,17).
Các tác giả cho rằng nguyên nhân liên quan gây ung thư “có thể là do microbiota (hệ vi sinh đường ruột) bị gián đoạn và vì thế tạo điều kiện cho việc xâm nhiễm hoặc hoặc phát triển microbiota gây ung thư đại tràng”.
“Cho dù sử dụng kháng sinh là nguyên nhân hay góp phần gây ra nguy cơ ung thư đại tràng, kết quả của chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng kháng sinh hợp lý của các bác sĩ lâm sàng”, theo kết luận của các tác giả.
(Một số tác giả trong bài viết có mối liên quan về mặt tài chính đối với ngành công nghiệp dược phẩm)
Nguồn:
https://gut.bmj.com/content/early/2019/07/11/gutjnl-2019-318593
https://www.drugs.com/news/oral-antibiotic-linked-risk-colorectal-cancer-84633.html
https://www.medscape.com/viewarticle/917111